Περισσότερη «Ευρώπη»!

23/3/2016

«Τα δεινά που οφείλονται στην ελευθερία του Τύπου, μόνο με περισσότερη ελευθερία του Τύπου, μπορούν να αντιμετωπιστούν». Η φράση αυτή που αποδίδεται στον Κεμάλ Ατατούρκ, κρύβει μια μεγάλη αλήθεια. Οι αναγωγές μπορούν να γίνουν εύκολα στη σκέψη, αλλά δύσκολα στην πράξη. Η φοβισμένη Ευρώπη που θα στρατοκρατείται, θα παρακολουθεί, θα ελέγχει και θα εμποδίζει, είναι προ των πυλών. Οι κατακτημένες ευρωπαϊκές ελευθερίες απειλούνται, προς χάριν μιας  φρούδας αίσθησης ασφάλειας σε ένα ανατροφοδοτούμενο μύλο. Και  σε αυτό το μύλο υπάρχουν πρόθυμοι ένθεν και ένθεν, ενεργητικοί ή παθητικοί, νεροκουβαλητές. Επιτρέψτε μου να γράψω λίγο πιο προσωπικά. Μερικές εβδομάδες πριν το κτύπημα στο Παρίσι, ήταν εκεί ο γιός μου. Είχε πάει να δει την φίλη του, η οποία βρέθηκε, κοντά σε όλη την ιστορία, όπως και άλλοι άνθρωποι που ήξερα στο Παρίσι. Προφανώς ανησυχήσαμε, συλλογιστήκαμε, συμπαρασταθήκαμε. Χθες γιός καλού μου φίλου που σπουδάζει στις Βρυξέλλες δεν πέρασε από το σταθμό Μαλμπέκ την ώρα της έκρηξης, όπως ήταν στο πρόγραμμα γιατί ειδοποιήθηκε ότι ακυρώθηκε ένα πρωινό μάθημα. Ένιωσα τουλάχιστον ένα μούδιασμα όταν το άκουσα. Και σήμερα ρωτώντας μια φίλη, αν επέστρεψε από μια επιστημονική συνάντηση, μου είπε ότι μια συνάδελφός της από την Ισπανία σκοτώθηκε στο αεροδρόμιο και άλλες δύο τραυματίστηκαν. Η κλιμάκωση των γεγονότων έτσι μόνο για να μας θυμίζει ότι μιλάμε για ανθρώπους δίπλα μας… Κι έχουμε τους ολιγόμυαλους και σκατόψυχους σχολιαστές των κοινωνικών δικτύων να διατυπώνουν σκέψεις μη τυχόν και χάσουν το μεροκάματο του αυτεπάγγελτου φιλοκατήγορου. Οι απλοϊκοί, «βαθυστόχαστοι» προβληματισμοί που διατυπώνονται στο «αγαπημένο τους ημερολόγιο» για το ποιος ευθύνεται (προσπαθώντας να χρεώσουν την Ευρώπη) είναι αφενός άκαιροι (άρα απαράδεκτοι) την ημέρα της θλίψης, αφετέρου με τον απλοϊκό τρόπο που διατυπώνονται, («τις πταίει;») ή θα φτάσουμε στον …Αδάμ και την Εύα (γιατί η ερώτηση συνεχώς θα μετατίθεται σε προηγούμενες ευθύνες) ή θα εξισώνει με παράλογο τρόπο. Χρειάζονται βασικές γνώσεις Ιστορίας, Γεωγραφίας και Ανθρωπολογίας. Η ευθεία σύγκριση με τους αμάχους που σκοτώνονται σε άλλα μέρη του πλανήτη είναι προκλητική. Καλές και σωστές οι διεθνιστικές σκέψεις, αλλά πρωτίστως πρέπει να δρούμε «τοπικά». Αλλά για να δράσουμε πρέπει πρώτα να νιώσουμε! Επίσης, η ευθύνη αυτού που πούλησε το μαχαίρι είναι τεράστια και ναι εκεί πρέπει να εστιάσουμε (ΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΗΜΕΡΑ!) αλλά πρώτα πρέπει να δεις τι θα κάνεις με τον μαχαιροβγάλτη. Και πάλι ναι, μετά να αναλύσεις και το ψυχολογικό του προφίλ και τι τον έφερε σε αυτή την κατάσταση. Οι νοητικές διαδικασίες αυτών των ανιστόρητων ανθρώπων που ζουν ανάμεσά μας και θέλουν να εξισώσουν τη θλίψη και τις ευθύνες, είναι ίδιες με αυτών που ναι μεν δεν προσυπογράφουν αυτά που λέει και κάνει η Χρυσή Αυγή, αλλά βρίσκουν εύκολα και το μερίδιο ευθυνών στους κάθε λογής «έγχρωμους» και «αλλόθρησκους». Ακριβώς ίδιες διαδικασίες, απλώς αλλάζουν ιδεολογικές αφετηρίες. Επιπλέον οι άνθρωποι αυτοί είναι κατά κανόνα, ή αμνήμονες, ή υποκριτές γιατί τα χρόνια πριν την κρίση, όταν τα ίδια πράγματα συνέβαιναν σε άλλες γωνιές του πλανήτη, αγρόν ηγόραζαν. Αυτό δε σημαίνει ότι δεν υπάρχουν άνθρωποι με διαχρονικές ευαισθησίες, άνθρωποι που στηλιτεύουν και σήμερα (και τότε) τα κακώς κείμενα, Άνθρωποι με το Α κεφαλαίο που βοηθάνε συνανθρώπους τους και έχουν ένα παραπανίσιο δικαίωμα για να μιλούν. Γιατί ναι πολύ απλά η ευημερία της Δύσης βασίστηκε σε μεγάλο βαθμό διαχρονικά στην υπερεκμετάλλευση του Γ’ κόσμου. Όμως, το έλλειμμα δημοκρατίας στην Ευρώπη δεν αποτελεί άλλοθι για να υπερασπιστείς – έστω παθητικά – ένα μεγαλύτερο έλλειμμα. Η υποκρισία της Δύσης δεν αποτελεί αιτία για να συνταχθείς με την μισαλλοδοξία (με την ευρύτερη έννοια). Η ανεπάρκεια των ηγετών στο μισό του πλανήτη δεν αρκεί για να γυρίσεις την πλάτη στη πλέον ανοιχτή και δημοκρατική κοινωνία (το νόημα είναι στο πλέον) που γνώρισε ιστορικά ο πλανήτης. Αυτοί είναι η μια πλευρά με τους οποίους είμαι πιο πολύ θυμωμένος, όπως φαίνεται και από τα ανωτέρω. Η άλλη πλευρά είναι οι πολεμοχαρείς, που καθόλου δεν θα τους σχολιάσω και οι τρομαγμένοι που νομίζουν ότι η ισοπέδωση των «εχθρών» αποτελεί λύση. Η φράση του Γκάντι ότι αν υπηρετήσουμε την αρχή «οφθαλμόν, αντί οφθαλμού» θα γίνουμε όλοι τυφλοί», δίνει την απάντηση. Πάμε σε ένα πόλεμο μεταξύ του πολιτικοθρησκευτικού ολοκληρωτισμού της εγγύς Ανατολής και ενός πολιτικοκοινωνικού ολοκληρωτισμού της Δύσης και οι πρόθυμοι νεροκουβαλητές δουλεύουν άριστα και προς τις δύο κατευθύνσεις. Η μόνη λύση που μπορεί να φρενάρει σε πρώτο χρόνο τον ολοκληρωτισμό της Δύσης για να αντιμετωπίσει σε δεύτερο και τον εκ της Ανατολής είναι μία. Περισσότερη «Ευρώπη»! Και ότι αυτό σημαίνει. Ξέρω ότι είναι εύκολο να το διατυπώνει και εξαιρετικά δύσκολο στην πράξη,  αλλά την «Ευρώπη» πρέπει πρωτίστως να υπερασπιστούμε.

Μάνος Σιφονιός

Συγγραφέας – Επικοινωνιολόγος