«Να μη ξεχάσω να καταδικάσω τα επεισόδια στη Μανωλάδα»
27/10/2014
Το 2008 ανακοινώθηκε μια μελέτη δύο οικονομολόγων οι οποίοι ανέλυσαν τον συσχετισμό μεταξύ της βοήθειας που ελάμβαναν (από τις ΗΠΑ), περιοχές που είχαν πληγεί από φυσικές καταστροφές και της ροής άλλων παράλληλων γεγονότων. Διαπίστωσαν ότι εάν είχε συμβεί μια φυσική καταστροφή κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων, η πληγείσα περιοχή λάμβανε μικρότερη οικονομική και ανθρωπιστική βοήθεια, σε σχέση με μια άλλη περιοχή, που θα πάθαινε μια ανάλογη καταστροφή σε μια άλλη χρονική περίοδο. Γιατί; Γιατί τότε τα ΜΜΕ είχαν στρέψει το ενδιαφέρον τους στους Ολυμπιακούς Αγώνες!
Το γενικό συμπέρασμα της μελέτης ήταν ότι αν μια φυσική καταστροφή λάβει μεγάλη κάλυψη στα ΜΜΕ, οι πολιτικοί θα σπεύσουν να δείξουν το ενδιαφέρον τους, την υποστήριξή τους, τη φιλανθρωπία τους παρέχοντας βοήθεια. Αν, αντιθέτως, δεν λάβει κάλυψη, οι πολιτικοί δεν θα ενδιαφερθούν, τουλάχιστον στον ίδιο βαθμό.
Επιχειρώντας μια αναγωγή, (και πέρα από τις φυσικές καταστροφές) θα λέγαμε ότι το ενδιαφέρον οποιασδήποτε οργανωμένης πολιτείας (και των πολιτικών φυσικά) για ένα γεγονός, ή για ένα φαινόμενο εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την κάλυψη την οποία θα έχει αυτό το γεγονός, ή το φαινόμενο από τα ΜΜΕ, ανεξάρτητα δηλαδή από τη σοβαρότητα του!
Το γεγονός της Μανωλάδας, κέρδισε προφανώς την μεγάλη προσοχή των ΜΜΕ, αφού ήταν πλούσιο σε ειδησεογραφικό περιεχόμενο. Πέρα από την παραβατική – εγκληματική συμπεριφορά των επιστατών, είχε καταδίωξη και κυρίως, αίμα (!) κύριο συστατικό στοιχείο της είδησης.
Το «φαινόμενο» όμως της Μανωλάδας δεν είναι καινούργιο. Γιατί από το 2008 είχαν καταγγελθεί οι απάνθρωπες συνθήκες εργασίας, η εκμετάλλευση των μεταναστών και είχαν καταγραφεί και βίαια μεμονωμένα επεισόδια, κάποιο μάλιστα εις βάρος δημοσιογράφων που ήθελαν να κάνουν ρεπορτάζ στη συγκεκριμένη περιοχή. Άρα το ενδιαφέρον των ΜΜΕ υπήρξε, αλλά δεν ήταν στην ένταση αυτή που θα κινητοποιούσε τους μηχανισμούς αντίδρασης του οργανωμένου κράτους. Δικαιολογημένο; Εξαρτάται την οπτική… Άλλωστε τα «φαινόμενα» αυτά δεν είναι μόνο ελληνικά. Ίσως όμως ποσοτικά έχουμε ξεφύγει ως κοινωνία.
Στο συγκεκριμένο «φαινόμενο» η άγνοια, αν δεν είναι υποκριτική (που λογικά είναι!) δεν επιτρέπεται. Ένα οργανωμένο κράτος, μια ευαισθητοποιημένοι κοινωνία, οι φορείς της εξουσίας που πρέπει να επιτελούν το ρόλο τους, «οφείλουν» να γνωρίζουν αυτού του είδους τα φαινόμενα, να ενημερώνουν, να αποφασίζουν, να τα εξαλείφουν… Για τη Μανωλάδα υπήρχε και γνώση άρα και ανοχή, για να μην ειπωθεί κάτι χειρότερο (συγκάλυψη κλπ). Οι εκ των υστέρων βαρύγδουπες ανακοινώσεις – καταδίκες τέτοιων φαινομένων, έχουν τη σημασία τους, αλλά πλέον αποτελούν κενό γράμμα. Μια υποχρέωση που ανάγεται στη σφαίρα του πολιτικώς ορθού, στην οποία επιχειρούν όλα τα κόμματα και διάφοροι συνδικαλιστικοί φορείς, σε δεκάδες ανακοινώσεις με ένα κοινό και ανούσιο λεξιλόγιο σε λειτουργία Post it! «Nα μην ξεχάσω να καταδικάσω τα επεισόδια της Μανωλάδας»!
Για να επιστρέψουμε στο θέμα του ρόλου των ΜΜΕ, μπορούμε να αναρωτηθούμε πόσες τελικά «Μανωλάδες» υπάρχουν που έχουν σχέση – όχι αναγκαστικά με μετανάστες – αλλά γενικώς με τον πόνο, την εκμετάλλευση, τη βαρβαρότητα, ή ακόμα και την παρανομία, ή την ατομική δυστυχία, στοιχεία τα οποία είναι δίπλα μας, αλλά τα προσπερνάμε σφυρίζοντας, ως κοινωνία και κράτος; Από τα προπέρσινα Ζωνιανά, στο κολαστήριο της Λήμνου και μέχρι το μακρινό Κωσταλέξι της δεκαετίας του 70, (αν και εκεί μάλλον υπήρξε σπουδή και διαστρέβλωση) διαφορετικά φαινόμενα έχουν μια κοινή συνισταμένη. Την αδιαφορία, τη σιωπή, ή/και την ανοχή, που τελικώς βρίσκουν μια κάποια λύση μετά από τις αποκαλύψεις των ΜΜΕ, (ίσως και γιατί πατιέται μια «σκανδάλη») και την αντίδραση της Πολιτείας.
Ας αναρωτηθούμε πόσοι βρήκαν λύση επειδή έτυχε ο μεγεθυντικός φακός των ΜΜΕ να σταθεί πάνω τους, (τυχαία, ή γιατί το επιδίωξαν) και πόσοι με αντίστοιχα ή σοβαρότερα προβλήματα, έμειναν αβοήθητοι γιατί δεν τους «ευλόγησε» μια κάμερα ή ένα μικρόφωνο; Ίσως αυτό δεν είναι δίκαιο, αλλά έτσι λειτουργούν τα Media, αλλά και εμείς ως κοινωνία. Γιατί αν πχ. κάποια ανθρωπόμορφα «ζώα» ρίξουν φόλες και ξεκληρίσουν όλα τα ζωντανά μιας περιοχής, θα ακουστούν κάποιες κραυγές φιλόζωων, θα το μοιραστούμε και στο facebook, θα κάνουμε και το οξύμωρο like και θα κοιμηθούμε ήσυχοι. Αν τύχει όμως και την φόλα την φάει το σκυλί του Πρωθυπουργού (τυχαία το λέω) τα ΜΜΕ θα δώσουν περισσότερο χώρο και χρόνο, η δικαστική εξουσία και η αστυνομία θα κινητοποιηθούν, κάποιοι περίοικοι μπορεί να ευαισθητοποιηθούν περισσότερο και να θυμηθούν κινήσεις και πρόσωπα και οι υπεύθυνοι να βρεθούν και να λογοδοτήσουν… Εντάξει… θα δώσει εντολή βέβαια και ο πρωθυπουργός!
Ας αφήσουμε λοιπόν τα ΜΜΕ να κάνουν τη δουλειά τους και ας βρεθεί ο Αστυνόμος, ο Δικαστικός, ο Δήμαρχος, ο Υπουργός, ο Πρωθυπουργός που θα καταλάβει ότι – πέρα από τις φραστικές καταδίκες – όλες οι «Μανωλάδες» αφορούν με κάποιο τρόπο τη δική του οικογένεια, το δικό του σπίτι, το δικό του σκυλί, για να μην τρώμε όλοι … «φόλες»!
Μάνος Σιφονιός
Συγγραφέας – Επικοινωνιολόγος
