TV DIXIT. CRISIS VICIT*
27/03/2009
* Το λέει η Τηλεόραση. Η Κρίση νικάει.
Πρώτον. Στο Μεσαίωνα και την αναγέννηση υπήρχε μια φράση που στήριζε μια άποψη ή ένα πιστεύω, Aristoteles Dixit. Το λέει δηλαδή ο Αριστοτέλης και άρα ήταν σωστό. Σήμερα η αντίστοιχη φράση είναι… το είδα στη τηλεόραση, το διάβασα στις εφημερίδες, το άκουσα στο ραδιόφωνο. Ότι λένε τα Μedia είναι σωστό! Πρόβλημα!
Δεύτερον. Ας υποθέσουμε ότι διαδίδεται η φήμη ότι τις Πρωταπριλιές το χρηματιστήριο πέφτει. Άλλωστε και μια ανάλυση μπορεί ας πούμε να δείχνει μια μικρή πτώση εκείνη την ημέρα, όπως σίγουρα θα συμβαίνει στατιστικά σε μια τυχαία μέρα του χρόνου. Η φήμη διαδίδεται. Όλοι γελάμε με τους ανόητους που πιστεύουν τέτοιες μπούρδες. Μα προφανώς υπάρχουν. Και με περίσσεια σοβαρότητας, αντιλαμβανόμαστε ότι αυτοί οι ανόητοι θα κάνουν πωλήσεις. Και την παραμονή της πρωταπριλιάς, καλού – κακού, δίνουμε κι εμείς εντολή για πωλήσεις. Και φυσικά την Πρωταπριλιά το χρηματιστήριο πέφτει! Πρόβλημα!
Το πρώτο και το δεύτερο αποτελούν ενδείξεις για το πώς αναπαράγεται και ανατροφοδοτείται η κρίση μέσω των ΜΜΕ, που φυσικά έχουν δει τα έσοδά τους από τη διαφήμιση να μειώνεται πάνω από 20% το πρώτο δίμηνο του 09. Σαν το φίδι που αρχίζει και τρώει την ουρά του τα ελληνικά ΜΜΕ και κυρίως η τηλεόραση έχουν βάλει στον μεγεθυντικό τους φακό τα πραγματικά προβλήματα που υπάρχουν και έχουν στρεβλώσει την οπτική μας.
Προφανώς χρειάζεται αλλαγή συμπεριφοράς στην καταναλωτική κοινωνία που ζούμε, αυτονόητο ότι πρέπει να είμαστε πιο συγκρατημένοι, λογικό είναι να σχεδιάζουμε το μέλλον και με σενάρια απαισιόδοξα.
Πρόβλημα υφίσταται. Δουλειές χάνονται, απώλειες αξιών καταγράφονται, η ρευστότητα αποτελεί θηλιά για φυσικά πρόσωπα και εταιρίες. Όμως σε ένα αεροπλάνο που πέφτει, αλλά επιζούν οι περισσότεροι, η είδηση δεν είναι μόνο οι απώλειες. Σημαντική είδηση είναι και οι επιζώντες! Και αυτό οι δημοσιογράφοι το ξέρουν πολύ καλά. Που είναι λοιπόν οι καλές ειδήσεις που θα αλλάξουν τη ψυχολογία;
Το απόφθεγμα του Φραγκλίνου Ρούζβελτ, «Το μόνο πράγμα που πρέπει να φοβόμαστε είναι ο ίδιος ο φόβος», ταιριάζει στις μέρες που ζούμε. Το να βλέπει κανείς συνεχώς την καταστροφή, το μόνο που κάνει είναι να την πλησιάζει ταχύτερα.
Για να μην παρεξηγηθώ. Η θετική σκέψη δεν αποτελεί ικανή και αναγκαία συνθήκη για την μαγική επίλυση προβλημάτων. Μάλλον όμως είναι αναγκαία. Πιο απλά. Τα καλά λόγια δεν αρκούν για να δούμε μια άσπρη μέρα. Σίγουρα όμως δεν θα τη δούμε χωρίς αυτά. Και αυτό δεν αφορά μόνο τα ΜΜΕ. Ο ρόλος της Κασσάνδρας είναι μοναχικός. Αν όλοι γίνουμε Κασσάνδρες, τότε Κασσάνδρες δεν υπάρχουν.
Μάνος Σιφονιός
Επικοινωνιολόγος – Συγγραφέας
